Hội thảo Kim cương tổng hợp CVD - Chemical Vapor Deposition
Ngày 15/12/2016, Viện trưởng - Tiến sĩ Đoàn Thị Anh Vũ đã báo cáo chuyên đề "Kim cương tổng hợp CVD" do Hội Mỹ Nghệ Kim Hoàn Đá Quý TPHCM tổ chức. Nội dung Hội thảo liên quan đến vấn đề quan tâm nhất hiện nay trong việc mua bán kim cương thiên nhiên giữa doanh nghiệp và khách hàng. Từ năm 2015 đến nay, trên thị trường xuất hiện nhiều sản phẩm kim cương tổng hợp từ Ấn Độ, Mỹ... có kích thước nhỏ dạng hàng kim cương tấm (dưới 3 li) rất dễ trộn lẫn trong kim cương thiên nhiên ở lô hàng lớn, hoặc gắn trên trang sức rất khó phát hiện. Đặt biệt là những viên hàng lớn trên 1 carat có khắt mã số cạnh rất giống với mã số cạnh GIA trên giấy khai sinh của viên kim cương thiên nhiên, được một số khách hàng đem đến kiểm định mới phát hiện là kim cương tổng hợp CVD.
Tại Hội thảo, Tiến sĩ Đoàn Thị Anh Vũ cho biết giá trị của kim cương tổng hợp CVD chỉ vào khoảng 10-30% giá trị của kim cương thiên nhiên nên trường hợp bị giả, người tiêu dùng sẽ thiệt hại rất lớn.
Theo Tiến sĩ, Kim cương thiên nhiên hiện nay rất hiếm và có giá thành cao nên thị trường xuất hiện nhiều loại đá tổng hợp nhái kim cương thiên nhiên. Những năm trước, đá Cubic Zirconia (CZ), Moissanite nhái kim cương khá phổ biến trên thị trường Việt Nam, nhưng người tiêu dùng có thể dễ dàng kiểm tra phát hiện bằng bút thử kim cương. Còn gần đây, thị trường xuất hiện đá CVD giả kim cương thiên nhiên rất khó phân biệt bằng mắt, hay kính hiển vi. Thậm chí, các thiết bị kiểm định thông thường như bút thử cũng khó phân biệt đá CVD và kim cương thiên nhiên.
Đặc tính khó phân biệt đá CVD và kim cương thiên nhiên đến từ việc đá CVD có thành phần hóa học giống với kim cương thiên nhiên. Chúng được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm. Có hai loại đá kim cương tổng hợp được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm:
1. Kim cương tổng hợp CVD (Chemical Vapor Diamond) thường có chất lượng cao dùng trong trang sức kim cương.
2. Kim cương tổng hợp HTHP (High Temperature High Pressure) thường có có chất lượng rất kém do chứa rất nhiều bệnh than nên chủ yếu dùng trong công nghiệp như làm mũi khoan kim cương, răng sứ kim cương... Chỉ một phần rất ít kim cương HTHP đạt chất lượng cao dùng trong trang sức
Chu trình chế tạo kim cương tổng hợp CVD phổ biến dựa vào nguyên lý Carbon (C) nhiệt phân.
Thành phẩm kim cương tổng hợp CVD theo nguyên lý Carbon (C) nhiệt phân có đặc điểm kiến trúc kết tinh khác hoàn toàn so với kim cương thiên nhiên. Điều này dẫn đến sự khác biệt rõ ràng năng lượng bên trong của đá CVD so với kim cương thiên nhiên. Do đó, những thiết bị giám định thông thường như bút thử kim cương, chỉ xác định được năng lượng lớp rất mỏng bên ngoài của kim cương, khó ghi nhận sự khác biệt năng lượng bên trong cấu trúc của chúng. Dẫn đến việc phân biệt kim cương tổng hợp CVD và kim cương thiên nhiên trở nên lập lờ, không những người tiêu dùng mà cả người kinh doanh cũng khó phân biệt được kim cương tổng hợp CVD và dễ mua nhầm. Tiến sĩ Đoàn Thị Anh Vũ khuyến cáo người tiêu dùng cần yêu cầu thực hiện kiểm định viên kim cương ở những đơn vị có thiết bị hiện đại, uy tín trên thị trường để tránh thiệt hại lớn. Kim cương thiên nhiên đang ngày càng hiếm và đá CVD có khả năng làm cuộc cách mạng thay thế kim cương thiên nhiên, nhiều ý kiến đánh giá như vậy. Nhưng "cuộc cách mạng" này có thành công hay không là do người tiêu dùng quyết định. Còn người kinh doanh, bổn phận của họ là phải thông tin về sản phẩm rõ ràng, minh bạch, công khai.